Laptop là công cụ làm việc, học tập và giải trí không thể thiếu trong thời đại số. Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng, nhiều người dùng thường gặp phải tình trạng laptop chạy chậm, giật lag, phản hồi chậm hoặc thậm chí đứng máy. Tình trạng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất công việc và trải nghiệm người dùng.
Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn bạn cách khắc phục tình trạng laptop chạy chậm, giật lag ngay tại nhà với các bước đơn giản nhưng hiệu quả, áp dụng được cho cả máy tính Windows và macOS.
I. Nguyên nhân khiến laptop chạy chậm, giật lag
Trước khi đi vào cách khắc phục, bạn cần hiểu rõ các nguyên nhân gây ra tình trạng laptop chậm chạp để áp dụng biện pháp xử lý phù hợp:
Quá nhiều chương trình chạy ngầm
Các phần mềm khởi động cùng Windows/macOS hoặc hoạt động ngầm tiêu tốn nhiều tài nguyên CPU và RAM.
Ổ cứng bị phân mảnh hoặc đầy
Ổ HDD bị phân mảnh hoặc dung lượng ổ SSD/HDD đã gần đầy sẽ ảnh hưởng đến tốc độ đọc ghi.
RAM không đủ
Với các tác vụ như chạy nhiều tab trình duyệt, làm đồ họa, lập trình, RAM thấp sẽ khiến máy hoạt động ì ạch.
Virus, phần mềm độc hại
Các mã độc hoặc phần mềm không rõ nguồn gốc làm máy hoạt động bất thường và chậm hơn.
Driver bị lỗi hoặc không cập nhật
Driver cũ hoặc không tương thích gây xung đột hệ thống.
Hệ điều hành lỗi thời
Windows hoặc macOS không cập nhật, chứa nhiều file rác, tệp tạm, lỗi hệ thống cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu suất.
Nhiệt độ máy cao
Quạt tản nhiệt bị bụi bẩn, keo tản nhiệt khô khiến máy nóng lên và tự động giảm hiệu suất.
II. Các bước khắc phục tình trạng laptop chạy chậm tại nhà
1. Dọn dẹp ổ cứng – Giải phóng dung lượng
Trên Windows:
Mở “Disk Cleanup” → chọn ổ C → tick vào các mục như Temporary Files, Recycle Bin → OK để xóa.
Gỡ bỏ các phần mềm không cần thiết qua Control Panel → Programs → Uninstall a program.
Trên macOS:
Vào Apple menu → About This Mac → Storage → Manage → Xoá các file không cần thiết.
Dùng phần mềm như CleanMyMac để dọn file rác.
2. Tắt ứng dụng khởi động cùng hệ điều hành
Windows:
Mở Task Manager (Ctrl + Shift + Esc) → tab “Startup” → Disable các chương trình không cần thiết.
macOS:
Vào System Preferences → Users & Groups → Login Items → Remove các ứng dụng không cần chạy khi khởi động.
3. Kiểm tra và diệt virus
Sử dụng phần mềm diệt virus uy tín như:
Windows Defender (miễn phí, tích hợp sẵn)
Kaspersky, Bitdefender, Malwarebytes…
Chạy quét toàn bộ hệ thống để loại bỏ virus, malware.
4. Cập nhật hệ điều hành và driver
Windows:
Vào Settings → Update & Security → Windows Update → Check for updates.
macOS:
Apple menu → System Preferences → Software Update.
Driver thì có thể sử dụng phần mềm Driver Booster, Snappy Driver Installer để cập nhật tự động.
5. Tăng dung lượng RAM hoặc thay SSD
RAM: Nếu laptop thường xuyên dùng gần hết RAM, bạn nên nâng cấp RAM lên 8GB hoặc 16GB.
SSD: Thay ổ cứng HDD bằng SSD giúp tăng tốc độ khởi động và truy xuất dữ liệu gấp 3-5 lần.
6. Tối ưu hoá hệ thống bằng phần mềm chuyên dụng
Một số phần mềm hỗ trợ tối ưu máy tính:
CCleaner: Dọn file rác, registry.
Advanced SystemCare: Tối ưu toàn diện hiệu năng máy.
AVG TuneUp: Tắt các tiến trình không cần thiết, quản lý hiệu suất.
7. Vệ sinh laptop, thay keo tản nhiệt (nếu có kỹ năng)
Laptop hoạt động chậm do quá nhiệt nên cần vệ sinh định kỳ quạt, khe tản nhiệt.
Nếu bạn biết kỹ thuật cơ bản, có thể tự vệ sinh bên trong máy và thay keo tản nhiệt sau 1-2 năm sử dụng.
8. Cài lại Windows/macos nếu cần thiết
Khi đã áp dụng mọi biện pháp nhưng máy vẫn chậm, hãy sao lưu dữ liệu và cài lại hệ điều hành.
Cài Windows mới sẽ loại bỏ các lỗi hệ thống, phần mềm độc hại.
macOS có thể sử dụng Recovery Mode để cài lại nhanh chóng.
III. Một số mẹo nhỏ giúp laptop luôn mượt mà
Không cài quá nhiều phần mềm linh tinh
Không mở quá nhiều tab trình duyệt cùng lúc
Khởi động lại máy ít nhất 1 lần/tuần
Không để ổ C đầy quá 80%
Luôn để máy thoáng khí, không sử dụng trên giường, nệm
IV. Khi nào nên mang máy đi bảo hành hoặc gọi kỹ thuật viên?
Laptop chạy quá chậm dù đã tối ưu, cài lại hệ điều hành.
Máy có dấu hiệu phần cứng lỗi như: không nhận ổ cứng, RAM, màn hình xanh liên tục, tự khởi động lại.
Máy bị nóng bất thường dù chỉ dùng tác vụ nhẹ.
Bạn không có kiến thức kỹ thuật và không muốn rủi ro.
Hiện nay, nhiều dịch vụ sửa máy tính tại nhà, cài win, nâng cấp RAM/SSD tận nơi giúp bạn tiết kiệm thời gian và đảm bảo an toàn.
Kết luận
Tình trạng laptop chạy chậm, giật lag không còn là “nỗi ám ảnh” nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân và biết cách khắc phục. Với những hướng dẫn chi tiết trong bài viết này, bạn hoàn toàn có thể tự tối ưu máy tại nhà, cải thiện hiệu suất sử dụng chỉ trong vài bước đơn giản.
Nếu vẫn gặp khó khăn, đừng ngần ngại tìm đến dịch vụ Sửa Laptop Quận 10 hoặc hỗ trợ cài win online từ xa để được tư vấn và xử lý nhanh chóng, an toàn.
